Na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 zmieniono przepisy kodeksu karnego.
Interesujące jest to, że w uzasadnieniu projektu w ogóle nie przewidywano zmian przepisu art. 37a kodeksu karnego.
Od 24 czerwca 2020 r. przepis ten brzmi następująco:
Art. 37a
§ 1. Jeżeli przestępstwo jest zagrożone tylko karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 8 lat, a wymierzona za nie kara pozbawienia wolności nie byłaby surowsza od roku, sąd może zamiast tej kary orzec karę ograniczenia wolności nie niższą od 3 miesięcy albo grzywnę nie niższą od 100 stawek dziennych, jeżeli równocześnie orzeka środek karny, środek kompensacyjny lub przepadek.
§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się do sprawców, którzy popełniają przestępstwo działając w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego oraz sprawców przestępstw o charakterze terrorystycznym.
Zmiany te ograniczają możliwość orzekania przez sądy kar łagodniejszych od kary pozbawienia wolności.
Omawiana regulacja skutkuje tym, że sąd będzie musiał uznać, że wymierzona kara byłaby karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą roku, a jednocześnie będzie musiał ustalić, że nie powinna być ona wymierzona, gdyż sprawca zasługuje na karę łagodniejszą. Tak sformułowany przepis narusza reguły logicznego rozumowania. Z jednej strony sąd ma określić karę na podstawie dyrektywy wymiaru kary, a z drugiej strony ma stwierdzić, iż sprawca zasługuje na inną karę.
Poprzednio przepis ten obowiązywał w brzemieniu:
Art. 37a
Jeżeli ustawa przewiduje zagrożenie karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 8 lat, można zamiast tej kary orzec grzywnę albo karę ograniczenia wolności, o której mowa w art. 34 § 1a pkt 1 lub 4.
Jedyne pewne co można stwierdzić na temat omawianej nowelizacji, że nawiązuje ona wprost do przepisów kodeksu karnego z 1969 r.
Art. 54
§ 1. Jeżeli przestępstwo zagrożone jest tylko karą pozbawienia wolności, przy czym dolna granica zagrożenia nie jest wyższa niż 3 miesiące, a wymierzona za nie kara nie byłaby surowsza od 6 miesięcy pozbawienia wolności, sąd uznając, że skazanie na taką karę nie byłoby celowe, może orzec karę ograniczenia wolności albo grzywnę.
§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się do sprawcy występku umyślnego, który był już uprzednio skazany za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności.
Adwokat Roman Gładysz specjalizuje się w prowadzeniu spraw karnych jako obrońca oskarżonego.